Ondersteunen bij onbegrepen gedrag

In de zorg voor mensen met een vorm van dementie is regelmatig sprake van onbegrepen gedrag.

Hoe hier passend mee om te gaan? Om de verzorgende teams hierbij te helpen is het leertraject ‘Ondersteunen bij Onbegrepen Gedrag’ gemaakt. De zorgverlener reageert niet alleen, hij/zij roept zelf ook reacties op. De verzorgende moet niet alleen het gedrag van de ander observeren, maar ook naar haar eigen gedrag kijken. Door eigen houding en opstelling te veranderen, is de verzorgende in staat om bij het gedrag van de cliënt aan te sluiten en de situatie te beïnvloeden en te veranderen.

Het Leertraject Ondersteunen bij Onbegrepen Gedrag, een is traject met compacte handvatten voor:

Beeldvorming: Het uitgangspunt is dat het gedrag van de ander betekenisvol en functioneel is. Onderdeel van de beeld vorming is de aard van de dementie en de gevolgen hiervan in kaart brengen. Wat betekent de ziekte zijn voor het functioneren van het brein. Daarin sluit onze ondersteuning aan bij opvattingen van o.a. Anneke van der Plaats.

Observatie: Deelnemers leren werken met de ABC-methode van gedragsobservatie. Gedrag gezien als een van de signalen voor de fysieke en psychische pijn van onveilige en angstige mensen. Wat is het gedrag dat we (nog) niet begrijpen, welke mogelijke ‘bewegers’ van gedrag kunnen we benoemen en wat houdt het gedrag in stand.

Analyse van gedrag: met het gebruik van contact-elementen in de normale interactie tussen mensen vaststellen op welke wijze de interactie verloopt en wat de begeleider zelf kan doen om het verloop te beïnvloeden.

Veranderen van contact: aan de hand van het crisis-ontwikkelingsmodel afspraken maken over ondersteuning van cliënten met voor ons onbegrepen gedrag. Het stoplicht bij dit model is een eenvoudig hulpmiddel om vast te stellen wat er speelt in een contact en wat de begeleider kan doen.

Evaluatie: door met elkaar vooraf vast te stellen wat we willen veranderen en hoe kunnen we beter vaststellen of we succesvol zijn en wat er nodig is om succes vast te houden.

Het leertraject Ondersteunen van Onbegrepen Gedrag kan bestaan uit een intake over de vragen van medewerkers op het gebied van omgaan met onbegrepen gedrag. Instructie en oefenen met de verschillende handvatten. Ondersteuning in de praktijk door overleg en begeleiding bij het gebruiken van handvatten.

Scholing in teamverband afhankelijk van de omvang de vraag 3 tot 5 dagdelen.

Eventueel met inzet van acteur om situaties in spelvorm uit te werken.